Niedowidzenie, znane również jako amblyopia, to obniżenie ostrości wzroku pomimo zastosowania najlepszej możliwej korekcji. Niedowidzenie występuje, gdy jedno oko jest słabsze od drugiego, co powoduje, że mózg preferuje sygnały wzrokowe z silniejszego oka. W rezultacie, słabsze oko może nie osiągnąć pełnej ostrości widzenia.
Wczesne rozpoznanie jest kluczowe, ponieważ umożliwia rozpoczęcie leczenia na etapie, na którym możliwa jest stymulacja tworzenia połączeń neuronalnych w zakresie drogi wzrokowej, a tym samym poprawa ostrości widzenia u dziecka. Jeżeli zaburzenie jest nieleczone we wczesnym dzieciństwie, utrzymuje się również w życiu dorosłym.
Przyczyny niedowidzenia
Do najważniejszych przyczyn niedowidzenia należą:
- Nieskorygowana wada wzroku
- Zez – niedowidzenie oka może być następstwem nieleczonego zeza. Warto jednak wiedzieć, że może również występować sytuacja odwrotna – oko może ustawiać się w zezie w wyniku niedowidzenia.
- Różnowzroczność (anizometropia) – jest to znaczna nierówność wady refrakcji.
- Opadająca powieka
- Zaćma
Leczenie
Podstawą leczenia amblyopii jest wyeliminowanie choroby lub przyczyny, która powoduje przeszkodę w widzeniu, o ile taka występuje, są to np. operacja zeza, operacja korygująca opadanie powieki czy zabieg usunięcia zaćmy. Uważa się, że wyleczenie jest możliwe tylko u dzieci do około 7.–10. roku życia, a proces poprawy widzenia przebiega tym szybciej, im młodsze jest dziecko.
Kolejne kroki w terapii niedowidzenia to:
- Noszenie okularów lub soczewek kontaktowych – optymalna korekcja optyczna wady wzroku jest pierwszym etapem w leczeniu amblyopii niezależnie od tego, czy przyczyną jest zez, czy też różnowzroczność.
- Zasłanianie silniejszego oka (okluzja) – Zakrywanie zdrowego oka zmusza mózg do korzystania ze słabszego oka, co może poprawić jego funkcjonowanie.
- Krople do oczu – to alternatywa dla zasłaniania oka, zwłaszcza wtedy, gdy mały pacjent nie współpracuje lub zasłanianie oka nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Polega na podawaniu do oka zdrowego roztworu 1% atropiny, co tymczasowo rozmywa widzenia w silniejszym oku i zmusza oko chore do pracy.
- Ćwiczenia pleoptyczne – polegają na zasłonięciu zdrowego oka i stymulowaniu widzenia w oku niedowidzącym podczas wykonywania prostych zadań z wykorzystaniem specjalnych przyrządów. Ich zadaniem jest pobudzenie plamki żółtej do właściwego widzenia.
Pamiętaj! Wczesne rozpoznanie i leczenie niedowidzenia są kluczowe dla zapobiegania trwałemu upośledzeniu wzroku. Regularne badania wzroku u dzieci pozwalają na wczesne wykrycie problemów i szybkie podjęcie odpowiednich działań.
Umów się na bezpłatne badanie wzroku już teraz! 
Optyk Super Optica Wodzisław Śląski
